Marian Turski
26.06.1926, Porzecze – 18.02.2025, Warszawa Historyk, dziennikarz, działacz społeczny, Ocalały z Zagłady, więzień niemieckich nazistowskich obozów Auschwitz i Buchenwald. Urodził się w Porzeczu w rodzinie Eliasza i Estery Turbowiczów. Dzieciństwo i młodość spędził w Łodzi. W 1944 roku jego rodzina została deportowana do Auschwitz – ojciec i brat zginęli w komorach gazowych, matka trafiła do obozu Bergen-Belsen. Turski zarejestrowany jako więzień numer B-9408, pracował przy robotach drogowych w Auschwitz-Birkenau, a potem w podobozie w Czechowicach, gdzie przebywał do stycznia 1945 r. Przeżył dwa marsze śmierci: z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz z Buchenwaldu do Terezina, gdzie doczekał wyzwolenia w stanie bliskim agonii.

Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Polski i wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, równocześnie angażując się w dziennikarstwo. W 1949 r. przeniósł się do Warszawy. Pracował m.in. w redakcjach „Sztandaru Młodych” i „Polityki”, gdzie odpowiadał za dział historyczny. W 1964 roku wyjechał na stypendium do Stanów Zjednoczonych, gdzie brał udział w wydarzeniach na rzecz praw obywatelskich, w tym marszu z Selmy do Montgomery zorganizowanym przez Martina Luthera Kinga. Marzec 1968 r. był przełomowy dla Turskiego, który po antysemickiej kampanii i inwazji na Czechosłowację zdystansował się wobec reżimu komunistycznego. Po 1968 r. kontynuował pracę dziennikarską i naukową. W 1975 roku napisał książkę „Ruch pokoju: ludzie, fakty. Z historii polskiego ruchu obrońców pokoju” i zainicjował wydanie publikacji wspomnień Ocalałych z Zagłady. W 1985 roku wyjechał do Izraela, a w 1989 roku wstąpił do Komitetu Założycielskiego Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. Turski był również autorem monumentalnego projektu „Losy Żydowskie. Świadectwo żywych”, który ukazał się w trzech tomach w latach 1996-2001, zawierających historie ponad 120 osób ocalałych z Zagłady. Sam Marian Turski przez długie lata nie dzielił się swoimi przeżyciami obozowymi. Do Oświęcimia – po raz pierwszy od czasu wojny – pojechał w latach 70. XX wieku. Wyparcie wspomnień obozowych opisywał w wywiadach jako trwającą u niego 20 lat amnezję. W latach 90. XX wieku aktywnie działał na rzecz upamiętnienia Zagłady, angażując się w tworzenie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, w którym pełnił ważne funkcje – przewodniczył Radzie Muzeum oraz był wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Turski był również członkiem Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Rady Miejsca Pamięci Konferencji w Wannsee w Berlinie. Niestrudzone wysiłki na rzecz ocalania dziedzictwa żydowskiego oraz ostrzegania przed zbrodniami na tle rasowym, religijnym, przed wykluczaniem mniejszości oraz uwrażliwianie na akty i mowę nienawiści przyniosły Marianowi Turskiemu wiele nagród i odznaczeń, w kraju i zagranicą. Marian Turski zmarł 18 lutego 2025 roku w Warszawie.
Marian Turski
26.06.1926, Porzecze – 18.02.2025, Warszawa Historyk, dziennikarz, działacz społeczny, Ocalały z Zagłady, więzień niemieckich nazistowskich obozów Auschwitz i Buchenwald. Urodził się w Porzeczu w rodzinie Eliasza i Estery Turbowiczów. Dzieciństwo i młodość spędził w Łodzi. W 1944 roku jego rodzina została deportowana do Auschwitz – ojciec i brat zginęli w komorach gazowych, matka trafiła do obozu Bergen-Belsen. Turski zarejestrowany jako więzień numer B-9408, pracował przy robotach drogowych w Auschwitz-Birkenau, a potem w podobozie w Czechowicach, gdzie przebywał do stycznia 1945 r. Przeżył dwa marsze śmierci: z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz z Buchenwaldu do Terezina, gdzie doczekał wyzwolenia w stanie bliskim agonii.

Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Polski i wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, równocześnie angażując się w dziennikarstwo. W 1949 r. przeniósł się do Warszawy. Pracował m.in. w redakcjach „Sztandaru Młodych” i „Polityki”, gdzie odpowiadał za dział historyczny. W 1964 roku wyjechał na stypendium do Stanów Zjednoczonych, gdzie brał udział w wydarzeniach na rzecz praw obywatelskich, w tym marszu z Selmy do Montgomery zorganizowanym przez Martina Luthera Kinga. Marzec 1968 r. był przełomowy dla Turskiego, który po antysemickiej kampanii i inwazji na Czechosłowację zdystansował się wobec reżimu komunistycznego. Po 1968 r. kontynuował pracę dziennikarską i naukową. W 1975 roku napisał książkę „Ruch pokoju: ludzie, fakty. Z historii polskiego ruchu obrońców pokoju” i zainicjował wydanie publikacji wspomnień Ocalałych z Zagłady. W 1985 roku wyjechał do Izraela, a w 1989 roku wstąpił do Komitetu Założycielskiego Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. Turski był również autorem monumentalnego projektu „Losy Żydowskie. Świadectwo żywych”, który ukazał się w trzech tomach w latach 1996-2001, zawierających historie ponad 120 osób ocalałych z Zagłady. Sam Marian Turski przez długie lata nie dzielił się swoimi przeżyciami obozowymi. Do Oświęcimia – po raz pierwszy od czasu wojny – pojechał w latach 70. XX wieku. Wyparcie wspomnień obozowych opisywał w wywiadach jako trwającą u niego 20 lat amnezję. W latach 90. XX wieku aktywnie działał na rzecz upamiętnienia Zagłady, angażując się w tworzenie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, w którym pełnił ważne funkcje – przewodniczył Radzie Muzeum oraz był wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Turski był również członkiem Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Rady Miejsca Pamięci Konferencji w Wannsee w Berlinie. Niestrudzone wysiłki na rzecz ocalania dziedzictwa żydowskiego oraz ostrzegania przed zbrodniami na tle rasowym, religijnym, przed wykluczaniem mniejszości oraz uwrażliwianie na akty i mowę nienawiści przyniosły Marianowi Turskiemu wiele nagród i odznaczeń, w kraju i zagranicą. Marian Turski zmarł 18 lutego 2025 roku w Warszawie.
Marian Turski
26.06.1926, Porzecze – 18.02.2025, Warszawa Historyk, dziennikarz, działacz społeczny, Ocalały z Zagłady, więzień niemieckich nazistowskich obozów Auschwitz i Buchenwald. Urodził się w Porzeczu w rodzinie Eliasza i Estery Turbowiczów. Dzieciństwo i młodość spędził w Łodzi. W 1944 roku jego rodzina została deportowana do Auschwitz – ojciec i brat zginęli w komorach gazowych, matka trafiła do obozu Bergen-Belsen. Turski zarejestrowany jako więzień numer B-9408, pracował przy robotach drogowych w Auschwitz-Birkenau, a potem w podobozie w Czechowicach, gdzie przebywał do stycznia 1945 r. Przeżył dwa marsze śmierci: z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz z Buchenwaldu do Terezina, gdzie doczekał wyzwolenia w stanie bliskim agonii.

Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Polski i wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, równocześnie angażując się w dziennikarstwo. W 1949 r. przeniósł się do Warszawy. Pracował m.in. w redakcjach „Sztandaru Młodych” i „Polityki”, gdzie odpowiadał za dział historyczny. W 1964 roku wyjechał na stypendium do Stanów Zjednoczonych, gdzie brał udział w wydarzeniach na rzecz praw obywatelskich, w tym marszu z Selmy do Montgomery zorganizowanym przez Martina Luthera Kinga. Marzec 1968 r. był przełomowy dla Turskiego, który po antysemickiej kampanii i inwazji na Czechosłowację zdystansował się wobec reżimu komunistycznego. Po 1968 r. kontynuował pracę dziennikarską i naukową. W 1975 roku napisał książkę „Ruch pokoju: ludzie, fakty. Z historii polskiego ruchu obrońców pokoju” i zainicjował wydanie publikacji wspomnień Ocalałych z Zagłady. W 1985 roku wyjechał do Izraela, a w 1989 roku wstąpił do Komitetu Założycielskiego Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. Turski był również autorem monumentalnego projektu „Losy Żydowskie. Świadectwo żywych”, który ukazał się w trzech tomach w latach 1996-2001, zawierających historie ponad 120 osób ocalałych z Zagłady. Sam Marian Turski przez długie lata nie dzielił się swoimi przeżyciami obozowymi. Do Oświęcimia – po raz pierwszy od czasu wojny – pojechał w latach 70. XX wieku. Wyparcie wspomnień obozowych opisywał w wywiadach jako trwającą u niego 20 lat amnezję. W latach 90. XX wieku aktywnie działał na rzecz upamiętnienia Zagłady, angażując się w tworzenie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, w którym pełnił ważne funkcje – przewodniczył Radzie Muzeum oraz był wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Turski był również członkiem Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Rady Miejsca Pamięci Konferencji w Wannsee w Berlinie. Niestrudzone wysiłki na rzecz ocalania dziedzictwa żydowskiego oraz ostrzegania przed zbrodniami na tle rasowym, religijnym, przed wykluczaniem mniejszości oraz uwrażliwianie na akty i mowę nienawiści przyniosły Marianowi Turskiemu wiele nagród i odznaczeń, w kraju i zagranicą. Marian Turski zmarł 18 lutego 2025 roku w Warszawie.
Marian Turski
26.06.1926, Porzecze – 18.02.2025, Warszawa Historyk, dziennikarz, działacz społeczny, Ocalały z Zagłady, więzień niemieckich nazistowskich obozów Auschwitz i Buchenwald. Urodził się w Porzeczu w rodzinie Eliasza i Estery Turbowiczów. Dzieciństwo i młodość spędził w Łodzi. W 1944 roku jego rodzina została deportowana do Auschwitz – ojciec i brat zginęli w komorach gazowych, matka trafiła do obozu Bergen-Belsen. Turski zarejestrowany jako więzień numer B-9408, pracował przy robotach drogowych w Auschwitz-Birkenau, a potem w podobozie w Czechowicach, gdzie przebywał do stycznia 1945 r. Przeżył dwa marsze śmierci: z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz z Buchenwaldu do Terezina, gdzie doczekał wyzwolenia w stanie bliskim agonii.

Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Polski i wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, równocześnie angażując się w dziennikarstwo. W 1949 r. przeniósł się do Warszawy. Pracował m.in. w redakcjach „Sztandaru Młodych” i „Polityki”, gdzie odpowiadał za dział historyczny. W 1964 roku wyjechał na stypendium do Stanów Zjednoczonych, gdzie brał udział w wydarzeniach na rzecz praw obywatelskich, w tym marszu z Selmy do Montgomery zorganizowanym przez Martina Luthera Kinga. Marzec 1968 r. był przełomowy dla Turskiego, który po antysemickiej kampanii i inwazji na Czechosłowację zdystansował się wobec reżimu komunistycznego. Po 1968 r. kontynuował pracę dziennikarską i naukową. W 1975 roku napisał książkę „Ruch pokoju: ludzie, fakty. Z historii polskiego ruchu obrońców pokoju” i zainicjował wydanie publikacji wspomnień Ocalałych z Zagłady. W 1985 roku wyjechał do Izraela, a w 1989 roku wstąpił do Komitetu Założycielskiego Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. Turski był również autorem monumentalnego projektu „Losy Żydowskie. Świadectwo żywych”, który ukazał się w trzech tomach w latach 1996-2001, zawierających historie ponad 120 osób ocalałych z Zagłady. Sam Marian Turski przez długie lata nie dzielił się swoimi przeżyciami obozowymi. Do Oświęcimia – po raz pierwszy od czasu wojny – pojechał w latach 70. XX wieku. Wyparcie wspomnień obozowych opisywał w wywiadach jako trwającą u niego 20 lat amnezję. W latach 90. XX wieku aktywnie działał na rzecz upamiętnienia Zagłady, angażując się w tworzenie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, w którym pełnił ważne funkcje – przewodniczył Radzie Muzeum oraz był wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Turski był również członkiem Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Rady Miejsca Pamięci Konferencji w Wannsee w Berlinie. Niestrudzone wysiłki na rzecz ocalania dziedzictwa żydowskiego oraz ostrzegania przed zbrodniami na tle rasowym, religijnym, przed wykluczaniem mniejszości oraz uwrażliwianie na akty i mowę nienawiści przyniosły Marianowi Turskiemu wiele nagród i odznaczeń, w kraju i zagranicą. Marian Turski zmarł 18 lutego 2025 roku w Warszawie.
Marian Turski
26.06.1926, Porzecze – 18.02.2025, Warszawa Historyk, dziennikarz, działacz społeczny, Ocalały z Zagłady, więzień niemieckich nazistowskich obozów Auschwitz i Buchenwald. Urodził się w Porzeczu w rodzinie Eliasza i Estery Turbowiczów. Dzieciństwo i młodość spędził w Łodzi. W 1944 roku jego rodzina została deportowana do Auschwitz – ojciec i brat zginęli w komorach gazowych, matka trafiła do obozu Bergen-Belsen. Turski zarejestrowany jako więzień numer B-9408, pracował przy robotach drogowych w Auschwitz-Birkenau, a potem w podobozie w Czechowicach, gdzie przebywał do stycznia 1945 r. Przeżył dwa marsze śmierci: z Auschwitz do Wodzisławia Śląskiego oraz z Buchenwaldu do Terezina, gdzie doczekał wyzwolenia w stanie bliskim agonii.

Po wojnie, w 1945 roku, powrócił do Polski i wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej. Rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim, równocześnie angażując się w dziennikarstwo. W 1949 r. przeniósł się do Warszawy. Pracował m.in. w redakcjach „Sztandaru Młodych” i „Polityki”, gdzie odpowiadał za dział historyczny. W 1964 roku wyjechał na stypendium do Stanów Zjednoczonych, gdzie brał udział w wydarzeniach na rzecz praw obywatelskich, w tym marszu z Selmy do Montgomery zorganizowanym przez Martina Luthera Kinga. Marzec 1968 r. był przełomowy dla Turskiego, który po antysemickiej kampanii i inwazji na Czechosłowację zdystansował się wobec reżimu komunistycznego. Po 1968 r. kontynuował pracę dziennikarską i naukową. W 1975 roku napisał książkę „Ruch pokoju: ludzie, fakty. Z historii polskiego ruchu obrońców pokoju” i zainicjował wydanie publikacji wspomnień Ocalałych z Zagłady. W 1985 roku wyjechał do Izraela, a w 1989 roku wstąpił do Komitetu Założycielskiego Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej. Turski był również autorem monumentalnego projektu „Losy Żydowskie. Świadectwo żywych”, który ukazał się w trzech tomach w latach 1996-2001, zawierających historie ponad 120 osób ocalałych z Zagłady. Sam Marian Turski przez długie lata nie dzielił się swoimi przeżyciami obozowymi. Do Oświęcimia – po raz pierwszy od czasu wojny – pojechał w latach 70. XX wieku. Wyparcie wspomnień obozowych opisywał w wywiadach jako trwającą u niego 20 lat amnezję. W latach 90. XX wieku aktywnie działał na rzecz upamiętnienia Zagłady, angażując się w tworzenie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, w którym pełnił ważne funkcje – przewodniczył Radzie Muzeum oraz był wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny. Turski był również członkiem Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego, Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej oraz Rady Miejsca Pamięci Konferencji w Wannsee w Berlinie. Niestrudzone wysiłki na rzecz ocalania dziedzictwa żydowskiego oraz ostrzegania przed zbrodniami na tle rasowym, religijnym, przed wykluczaniem mniejszości oraz uwrażliwianie na akty i mowę nienawiści przyniosły Marianowi Turskiemu wiele nagród i odznaczeń, w kraju i zagranicą. Marian Turski zmarł 18 lutego 2025 roku w Warszawie.